Warto, żebyś miała/miał świadomość, że procedura dotycząca dostępu do informacji publicznej jest maksymalnie odformalizowana – przecież, gdyby informacja była dostępna w BIP (przypominamy, że udostępnienie w BIP jest podstawowym trybem) nikt nie sprawdzałby kim jesteś, po co potrzebna jest Ci informacja, nikt nie kazałby Ci czekać na otrzymanie informacji ani pisać wniosku. Fakt, że podmiot zobowiązany do udzielenia informacji nie umieścił jej w BIP - i w związku z tym nie możesz jej natychmiast pozyskać - nie uprawnia do stawiania jakichkolwiek przeszkód w dostępie do informacji. Dlatego:
Nie musisz w swoim wniosku tłumaczyć kim jesteś i dlaczego potrzebujesz uzyskać daną informację
Dlatego nieprawidłowe i niezgodne z prawem są takie odpowiedzi jak ta, przesłana wnioskodawczyni z Urzędu Miasta w Lubartowie.
Wniosek możesz wysłać mailem, pocztą, za pomocą elektronicznego formularza, faksem, zanieść do urzędu, zeskanować. Jednym słowem może mieć on dowolną formę i musi zawierać tylko niezbędne informacje. To, o czym warto pamiętać to powołanie się na podstawę prawną (żeby urząd nie miał wątpliwości, że wnioskujesz o informację publiczną), wyłuszczenie o jaką informację wnioskujesz, jak chciałabyś/chciałbyś ją otrzymać np. na e-mail czy na adres fizyczny czy też odbierzesz osobiście oraz w jakiej formie powinna być dostarczona – skanu (ewentualnie format), papierowej kopii czy do wglądu.
Art. 14 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej: Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku.
|
Wiele osób mówi, że formularz wniosku o informację stanowi dla nich pomoc. Jednak warto pamiętać, że wszelkie sytuacje, gdy pomiot zobowiązany do udzielenia informacji zmusza Cię do podawania niewymaganych prawem informacji poprzez wypełnienie formularza, np. miejsca zamieszkania (przykład takiego wniosku – przygotowanego przez Urząd Miasta w Lubsku - możesz obejrzeć tutaj) - podczas, gdy Ty chcesz otrzymać informację za pośrednictwem poczty e-mail - są niezgodne z prawem. Podobnie wysyłanie odpowiedzi wyłącznie na skrzynkę, która wymaga identyfikacji wnioskodawcy (odbiór wymaga podpisania urzędowego poświadczenia odbioru bezpiecznym podpisem elektronicznym) lub też wszelkie pouczenia (Urząd Miasta Żyrardowa, Urząd Gminy Wilków) o nieprawidłowości składania wniosku bez podpisu są niezgodne z prawem. Idealne rozwiązanie w tym zakresie zastosował Świętokrzyski Urząd Wojewódzki, który w swoim elektronicznym formularzu wyraźnie wskazuje wnioskodawcom, które dane są wymagane, a których nie trzeba podawać:
Możesz też skorzystać z podanego niżej opisu:
Na podstawie artykułu 61 Konstytucji RP wnoszę o udostępnienie:
(TU PODAJESZ O JAKĄ INFORMACJĘ WNIOSKUJESZ)
Odpowiedź proszę przekazać w formie (np. skanów w pdf, nagranie w postaci pliku mp3) na adres (zwykły, internetowy, można zadeklarować osobisty odbiór).
|
W praktyce problemy mogą pojawić się wokół precyzyjności Twojego pytania. Czasem odpowiadająca osoba go nie zrozumie i dostaniesz odpowiedź nie na temat lub pytanie o co dokładnie chodzi. Czasem zdarzy Ci się sytuacja prowadzenia niekończących się wyjaśnień - jak na przykład naszemu Stowarzyszeniu w korespondencji z Urzędem Gminy w Obrowie (list 1, list 2). Zdarzają się też niestety sytuacje, w których urzędy celowo wykorzystują każdą nieprecyzyjność do nieudostępniania informacji. Przykład może stanowić sytuacja pisywana przez jednego z wnioskodawców:
Wysłałem wniosek:
Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej wnoszę o udostępnienie: - wszystkich dokumentów potwierdzających rozliczenie dofinansowania podmiotów korzystających z gminnych środków w 2011 r. wraz z załącznikami.
Informacje proszę przesłać na adres: […]
Dostałem odpowiedź, że nie można wysłać mejlem, bez podania powodu. Zadzwoniłem i zapytałem się dlaczego nie można.
Odpowiedź: Ale proszę pana, nie można wysłać dokumentów mejlem, można wysłać skany na mejla.
Ja: Ale to chyba oczywiste, że na mejla wysyła się skany.
Odpowiedź: Nie. To nie jest oczywiste
Jak zauważa wnioskodawca – podmiot zobowiązany ze zgłoszeniem swoich wątpliwości odczekał 14 dni. Z drugiej strony można uznać, że wniosek faktycznie był nieprecyzyjny.
„Wnioskodawca użył jedynie określenia “proszę przesłać wszystkie dokumenty na adres mailowy”, co nie jest określeniem jednoznacznym z określeniem np. “proszę przesłać dokumenty zeskanowane” czy “kserokopie, zdjęcia itp. dokumentów”.
|
Jeżeli urząd stara się znaleźć pretekst do nieudostępniania informacji lub utrudniania dostępu wnioskodawcom, to każda nieprecyzyjność będzie wykorzystana. Szczęśliwie są to stosunkowo rzadkie przypadki - urzędy często starają się skontaktować z wnioskodawcą i wyjaśnić jaka informacja jest potrzebna. W praktyce jest to bardzo przydatne zarówno urzędom, jak i wnioskodawcom, gdyż podczas rozmowy okazuje się, że wnioskodawca – poznawszy realia urzędu – czasami zmienia zakres żądania. Nawet jeżeli Twój wniosek jest niedostatecznie precyzyjny, a urząd niechętny udostępnianiu informacji - nie zrażaj się i szukaj sposobu na lepsze sformułowanie.
Pamiętaj również, że wszelkie sytuacje gdy zmieniona zostaje forma udostępnienia - bez podania jakie konkretnie są przyczyny zmiany - są nieprawidłowe. Nie wystarczy enigmatycznie napisać, że środki techniczne są niewystarczające, tak jak np. Urząd Gminy Lubenia lub Urząd Gminy Kłaj. Nie jest też prawidłowe ustalanie wewnętrznych przepisów przez podmioty zobowiązane, które ustanawiają jak ma wyglądać dostęp do informacji – w praktyce ograniczających uregulowania ustawowe, tak jak w przypadku Miasta Radymno.
Prawidłowa procedura w przypadku, gdy urząd nie posiada środków technicznych opisana jest w ustępie 2 art. 14 ustawy o dostępie do informacji publicznej:
Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się. |
Warto też zauważyć, że zgodnie z Art. 12 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej:
2. Podmiot udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość: 1) kopiowania informacji publicznej albo jej wydruk lub 2) przesłania informacji publicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji. |
Zwróć uwagę, że po otrzymaniu odpowiedzi musisz złożyć wniosek ponownie, inaczej sprawa zostanie umorzona.
W przypadku ustawy o dostępie do informacji publicznej obowiązuje także krótszy niż przyjęty w Kodeksie Postępowania Administracyjnego maksymalny termin udostępnienia, który wynosi do 14 dni (wyjątek stanowi informacja do ponownego wykorzystywania, o której mowa tutaj).
Art. 13 ust, 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej
1. Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2. 2. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. |
Zwróć uwagę na to, że pierwszym podanym terminem jest „bez zbędnej zwłoki”, a 14 dni jest maksymalnym terminem podstawowym. W większości monitoringów prowadzonych od kilku lat poziom przekraczania tego terminu jest bardzo wysoki – wynosi zazwyczaj ponad 50%. Np. w przypadku monitoringu prowadzonego przez nasze Stowarzyszenie pomiędzy 29 października a 23 grudnia 2012 roku, który dotyczył wszystkich urzędów gmin w Polsce, a jego przedmiotem był poziom wnioskowania o informację publiczną - brak reakcji w ustawowym terminie dotyczył około 52% urzędów gmin. Dłuższe oczekiwanie i ponaglenia, doprowadziły do znacznej poprawy rezultatów – dlatego warto znać swoje prawa i je egzekwować.
Wersja tabeli do pobrania w czytelnym formacie.
Jak czytamy w ustawie, istnieje również możliwość przedłużenia terminu przez podmiot zobowiązany – musi jednak zostać podana przyczyna przedłużenia, a termin musi być adekwatny do tej przyczyny.
Komentarze (31)
Bogusław | 28.01.2013
A oto prosty wniosek o udzielenie informacji publicznej
Na podstawie art.61 w związku z art. 8 ust.2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, oraz art.2 ust.1 Ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r ( Dz. U. 112 poz. 1198 z póz. zmianami ) składam wniosek o udzielenie informacji publicznej
Katarzyna Batko-Tołuć | 06.02.2013
@ Darek. Będziemy Państwa zachęcać do analizy. I mapa też mam nadzieję powstanie. Ale to duże przedsięwzięcie i pracujemy wciąż nad nim. A co do wstydu władz gmin... te najgorsze się nie wstydzą a atakują. Tylko sądownie (lub strasząc sądem) można coś osiągnąć.
Darek | 07.02.2013
To prawda,ale proszę pamiętac,że w Radach
jest też opozycja,która chętnie te dane wykorzysta.
Krzysztof Izdebski | 12.02.2014
@olo to zależy czy urząd posiada te dane. Zgodnie z art 4 ust. 3 ustawy udostępnia się tylko to co się posiada. Jeżeli nie to niestety trzeba osobno. Ale na początek proszę złożyć jeden wniosek do urzędu. Albo mają te dane, albo nie znają art. 4 ust. 3 :)
pryk | 17.06.2014
Tutaj przykład urzędu, który we wniosku prosi o podanie numeru PESEL, adresu, numer telefonu, itp.
http://www.bip.lobez.pl/content.php?cms_id=78||menu=p34
dasdadas | 18.06.2014
a co jeśli mam odmowę udostępnienia przez email/skan bo nie mają skanera lub bo chcę za dużo skanów i za każdą stronę naliczają mi opłatę (koszt roboczogodziny)?
Szymon Osowski | 20.06.2014
Jeżeli nie mają środków technicznych np. skabera to jest obowiązek wskazania innego sposobu udostępnienia - o całej procedurze art. 14 udip. Ilość nie stanowi podstawy do naliczania opłaty za skany - to działanie niezgodne z prawem. Proszę do nas napisać i pomożemy dip@siecobywatelska.pl
robert | 28.08.2014
A czy mogę sformułować wniosek bez podania konkretnego dokumentu? Np. obojętnie jaka decyzja o przyznaniu dotacji z tego roku, albo wszystkie decyzje pozwolenia wodnoprawnego w ostatnim półroczu? Czy trzeba podać konkretne dokumenty o jakie mi chodzi?
Szymon Osowski | 02.09.2014
Może Pan pytać dowolnie - czy to o dany dokument, czy ostatni, czy wszystkie z okresu wskazanego we wniosku
Agnieszka | 23.10.2014
Świetny artykuł :)
Bardzo proszę o pomoc w odpowiednim sprecyzowaniu o jakie dokumenty powinnam się ubiegać w Urzędzie Gminy - mam tutaj na myśli służebność przesyłu. Na mojej działce stoją trzy słupy, które nie posiadają uregulowanego tytułu prawnego. Chciałabym wysłać pismo do Przedsiębiorstwa Przesyłowego o ustanowienie służebności przesyłu oraz wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu. Nie do końca się orientuję jakie dokumenty pomogą mi w ustaleniu podstaw na jakich został on posadowiony na mojej działce, jakie jest napięcie linii, szerokość pasa ochronnego ustalonego przez właściciela słupów oraz długość linii napowietrznej - potrzebne do wyliczeń wynagrodzenia.
Bardzo proszę o pomoc, gdyż jak przeczytałam w artykule precyzyjność jest kluczem do uzyskania szybkiej odpowiedzi.
Z góry dziękuje i pozdrawiam :)
Agnieszka
Gucio | 26.10.2014
Szanowna Agnieszko,
Proponuje skorzystać z strony http://orzeczenia.nsa.gov.pl/ i wyszukać spraw o symbolu 648 zawierających "służebność przesyłu". Znajdziesz wiele spraw, gdzie ktoś o to pyta, a Sąd daje dla tego zrozumienie. Na początku zawsze Sąd przedstawia dość wiernie przedmiot żądania. Wystarczy skopiować :-)
Ewentualnie http://przesył-energii.pl/2013/06/19/czy-przedsiebiorcy-przesylowi-wykonuja-zadania-publiczne/#comment-2295 może być inspiracją.
jarek | 02.01.2015
A te 14 dni to dni robocze czy kalendarzowe? I co robić, jeśli termin minął, a odpowiedzi nie ma?
Szymon Osowski | 03.01.2015
Wszystkie dni czyli jak lecą. Jeżeli nie ma odpowiedzi można wnieść skargę na bezczynność do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego albo zawiadomienie z art. 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Proszę też do nas napisać dip@siecobywatelska.pl
jarek | 03.01.2015
Jeżeli jak leci, to termin upływa im 6 stycznia. Może zdążą :)
jarek | 07.01.2015
Wniosek złożony 23 grudnia, dziś (7 stycznia) odpowiedź z przedłużeniem do 2 miesięcy od złożenia. Bo ferie, urlopy zmiana dyrektora. No to poczekamy, mnie się nie spieszy, a nie powiem, że przeginają :)
Ron | 20.01.2015
Witam
Mam pytanie: czy mogę wystąpić do Urzędu Gminy z podaniem o udzielenie informacji odnośnie wysokości podatku rolnego i podatku od nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez mieszkańców gminy?
Szymon Osowski | 27.01.2015
W takim wypadku zachodzić będzie wyłączenie jawności ze względu na tajemnicę skarbową, więc otrzyma Pan decyzję odmowną udostępnienia tych informacji
jarek | 23.02.2015
Dostałem wykaz - ale z brakami. Nie ma niektórych umów (mam dowody), nie ma części żądanych informacji - przedmiotów umowy (żadnych), sum (niektórych), numerów umów (większości). Co teraz?
Szymon Osowski | 03.03.2015
W przypadku niepełnej odpowiedzi przysługuje Panu skarga do sądu na bezczynność
Ewa | 16.03.2015
Złożyłam wniosek o udostępnienie informacji na temat zaległości radnych w opłatach na rzecz gminy - podatku od nieruchomości i opłat za wywóz śmieci. W odpowiedzi otrzymałam prośbę o podanie adresu zamieszkania w celu doręczenia decyzji administracyjnej (we wniosku prosiłam o przesłanie informacji drogą elektroniczną). Domyślam się, że decyzja będzie odmowna. Z tego, co wyczytałam powyżej, prośba o adres jest niezgodna z prawem i tak zamierzam odpisać urzędowi. Chcę się jednak upewnić, czy zapytanie o zaległości radnych względem gminy jest informacją publiczną?
Szymon Osowski | 19.03.2015
Informacja związana z podatkami stanowi informację publiczną. W przypadku o jakim Pani pisze ze względu na tajemnicę skarbową będzie podlegała wyłączeniu z jawności, co właśnie następuje decyzją. Zatem dla doręczenie decyzji musi być wskazana osoba wnosząca oraz sposób doręczenia decyzji. To wystarczy
Ewa | 20.03.2015
Właśnie odebrałam decyzję. W uzasadnieniu odmowy podano tajemnicę skarbową uregulowaną w Ordynacji podatkowej (czyli tak, jak Pan napisał). Ale mimo wszystko zastanawiam się nad wniesieniem odwołania od decyzji - bo przecież radni są osobami publicznymi, a poza tym zapytałam o ich zaległości wobec gminy, w której pełnią funkcje radnych (a nie np. o ich prywatne rachunki za prąd). Warto spróbować, czy nie? I jeszcze jedno pytanie, jeśli mogę: czy gdyby o taką informację wystąpił dziennikarz, byłaby jakaś różnica? Dziękuję z góry za odpowiedzi (za poprzednią też :)
Szymon Osowski | 27.03.2015
proszę przesłać skan decyzji na adres dip@siecobywatelska.pl
darek | 28.03.2015
Oczywiście prześlę. Sprawę Pan zna, bo przecież mi Pan z sukcesami pomagał.
W skrócie:Decyzji żadnej nie ma.Jest odpowiedż,że tzw. Opinia została opublikowana na BIP. Jest to 3 rodzaj góralskiej prawdy, bo opublikowano po wyroku na rzecz innego wnioskodawcy, dokument bez załącznika 17. Dla mnie jest to jak Pan Tadeusz bez inwokacji.
Kiedy się czeka kilka lat nie można sobie dac wcisnąc kitu. Dla porządku-dziś 836 dzień oczekiwania.Spytam więc pownownie czy jest ktoś lepszy? Nie walczę o zaszczyty dla siebie tylko o laur rekordzisty Polski dla organu pozostającego w bezczynności. :)
Jacek | 21.08.2015
Dzień dobry,
Czy dzięki prawu do informacji publicznej można zwrócić się do instytucji zarządzającej majątkiem należącym do Skarbu Państwa o udostępnienie archiwaliów do niej należących (z czasów PRL lub przedwojennych np. planów architektonicznych obiektu)? z góry bardzo dziękuję za odpowiedź
Alina | 01.09.2015
Dotarła do mnie nieoficjalna informacja, że wobec burmistrza mojego miasta toczą się postępowania karno - skarbowe na bardzo dużą kwotę. Dotyczą one nieprawidłowości w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej - handel samochodami - w okresie przed wyborami, którą zakończył w związku z wyborem na burmistrza. Czy burmistrz ma obowiązek odpowiedzieć mi na to zapytanie? Czy mogę wystąpić z takim samym pytaniem do właściwego UKS, aby zweryfikować odpowiedź burmistrza?
Szymon Osowski | 03.09.2015
Panie Jacku można, mogą być kłopoty związane z tymi danymi archiwalnymi, ale jak coś to proszę skorzystać na naszego poradnictwa porady.siecobywatelska.pl
Szymon Osowski | 03.09.2015
Pani Alino to będzie podlegało wyłączeniu z jawności, ponieważ nie ma związku z pełnioną funkcją.
Jot | 07.09.2015
Proszę o pomoc (komentarz) w następującej sprawie - podmiot, który reprezentuję złożył ofertę w postępowaniu ofertowym (poniżej progu dla przetargów). Przegraliśmy. Trudno. Ale ogłoszone rozstrzygnięcie było jednozdaniowe, więc poprosiliśmy o informację o ocenie naszej oferty, w tym w porównaniu z ofertą wybraną. Otrzymaliśmy takie informacje. Wynikało z nich, że przegraliśmy w jednym kryterium merytorycznym (harmonogram/program). Poprosiliśmy o skan programu "zwycięskiego". Odmówiono nam.
Czy możemy - jako podmiot, biorący udział w postępowaniu - wystąpić, odwołując się do ustawy dip, o ten program, czy też nie mamy do tego prawa?
Z góry dziękuję za odpowiedź!
Grzegorz | 29.02.2016
dip@siecobywatelska.pl
Witam Panie Szymonie. Nie trafiłem jeszcze w Pana poradach na rozwiązanie problemu : „...nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.”
Mój UM - miasto Jedlina-Zdrój, dolnosląskie, około 5 tyś mieszkańców - odpowida na moje wnioski tak, cyt:”Na podstawie art 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kpa (Dz...) oraz art 13 ust 2,blablabla, zawiadamiam o przedłużeniu terminu udzielania odpowiedzi na wniosek nr 033/16 z dnia 6.02.2016 r. dot udostępnienia informacji publicznej w sprawie hali spacerowej wraz z oranżerią, z uwagi na dużą ilość spraw prowadzonych przez pracowników tutejszego urzędu.
(około 30 pracowników administracyjnych). Wyznacza się nowy termin udzielenia odpowiedzi na dzień 31 marca 2016 r.” (sprawa dotyczy „przekrętu” burmistrza) I tak od 01.01.2016r. Co mogę uczynić aby zmusić UM do 14 dniwego yetminu.?
Pozdrawiam Pana i czekam na odpowiedź, może na tym blogu, żeby inni mogli też skutecznie korzystać z ostępu do Inf. Publ.: http://informacjapubliczna.org.pl/5,791,jak_napisac_wniosek_o_informacje_publiczna.html